عبدالکریم جربزه‌دار، پیشکسوت حوزه نشر معتقد است ناشری که به عنوان یک برند معتبر شناخته می‌شود، بدون شک برای به دست آوردن این اعتبار هزینه کرده و بنابراین طبیعی است که قیمت پشت جلد کتاب‌هایش بالاتر از دیگران باشد.

عبدالکریم جربزه‌دار، پیشکسوت حوزه نشر در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره فرایند قیمت‌گذاری کتاب اظهار کرد: قیمت‌گذاری کتاب به صورت آزاد صورت می‌گیرد و سیاست فعلی دولت، بر اساس علائم موجود، این است که به سمت قیمت‌گذاری آزاد در تمام صنوف مرتبط حرکت کند.

وی با بیان این‌که واقعیت این است که قیمت‌گذاری آزاد در طول زمان، به تعدیل قیمت و بهینه کردن کالا و ایجاد رقابت مثبت می‌انجامد، گفت:  عواملی که در بخش صنعت و تجارت کشور برای قیمت‌گذاری کالاها لحاظ می‌شوند (مانند هزینه‌های اداری، هزینه‌های مالی و ...) در حوزه کتاب به نفع مصرف‌کننده نخواهند بود. چرا که با وجود این‌که چاپ یک فعالیت صنعتی به شمار می‌آید اما جنبه فرهنگی آن بر سایر جنبه‌ها غلبه دارد و ناشران با نگاه فرهنگی به این عرصه ورود پیدا کرده‌اند.
 
مدیرمسئول انتشارات اساطیر در تکمیل سخنانش، گفت: ناشران از همان آغاز ورود صنعت چاپ به کشور، به شیوه سنتی کتاب‌ها را قیمت‌گذاری می‌کنند؛ آنها فقط هزینه‌های ویرایش، حروف‌چینی، فیلم و زینک، کاغذ، چاپ، صحافی، حق‌التألیف، توزیع و سایر هزینه‌های متفرقه را در تعیین قیمت کتاب محاسبه می‌کنند. در صورتی که اگر در حوزه کتاب نیز مانند حوزه‌های صنعتی کشور برخی فاکتورها در قیمت‌گذاری لحاظ می‌شد، قیمت کتاب فراتر از آن‌چیزی می‌شد که اکنون شاهد آن هستیم.
 
جربزه‌دار با بیان این‌که قیمت کتاب در ایران، هم نسبت به قیمت سایر کالاها و هم نسبت به قیمت کتاب در سایر کشورها پایین است، اظهار کرد: با توجه به هزینه‌هایی که ناشران برای تولید کتاب متقبل می‌شوند، قیمت کتاب‌های موجود در بازار، در اصل دو برابر قیمت فعلی آنها باید باشد اما چون ناشر می‌داند بازار خرید کتاب کساد است و همچنین به دلیل این‌که نگاه ناشر کاملاً فرهنگی است، به‌گونه‌ای مناسب و به نفع مصرف‌کننده قیمت‌گذاری می‌کند.
 
این پیشکسوت حوزه نشر و پژوهشگر حوزه تاریخ و ادبیات ایران در پاسخ به این مطلب که «چون قیمت‌گذاری آزاد است، پس هیچ‌گونه نظارتی هم بر این فرایند صورت نمی‌گیرد» گفت: در گذشته چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ناشران را به لحاظ تأمین کاغذ حمایت می‌کرد، در فرایند قیمت‌گذاری نظارت می‌کرد اما اکنون که این حمایت‌ها وجود نداند، نظارتی هم صورت نمی‌گیرد.
 
وی در پاسخ به این پرسش که «چرا در برخی موارد شاهدیم وقتی یک کتاب از سوی دو ناشر منتشر می‌شود با قیمت‌های متفاوتی در بازار عرضه می‌شود؟» بیان کرد: این موضوع به میزان سودی که ناشر از فروش کتاب‌هایش در نظر گرفته است بستگی دارد. ممکن است ناشری تصمیم بگیرد از فروش کتاب‌هایش 10 درصد سود ببرد و دیگری سود بیشتری برای خود در نظر بگیرد. از طرف دیگر، ممکن است مترجمی که یک ناشر برای ترجمه آثار خود انتخاب کرده است حق‌الترجمه کمتر یا بیشتری نسبت به مترجم ناشر دیگری تقاضا کند؛ این موضوع درباره سایر مراحل تولید کتاب نیز صدق می‌کند. مثلاً ممکن است هزینه‌هایی که یک ناشر برای حروف‌چینی و صحافی به لحاظ ارتقای کیفیت کار، صرف کرده است نسبت به ناشر دیگر متفاوت باشد. بنابراین، ناشری که در این زمینه‌ها هزینه‌های بیشتری را متقبل شده باشد، ناگزیر با بالا بردن قیمت کتاب‌ها به جبران آنها می‌پردازد.
 
مدیرمسئول انتشارات اساطیر در پاسخ به این پرسش که «برند ناشر تا چه اندازه در قیمت‌گذاری کتاب تأثیر می‌گذارد؟» گفت: ناشری که برای خود اعتبار و برندی فراهم کرده‌است، کارهای بهتری از لحاظ کیفی تهیه کرده‌است. بنابراین، هزینه‌های زیادی را برای برند شدن متحمل شده است. پس تأثیرگذاری برند ناشر در بالا بودن قیمت کتاب‌هایش انکارناپذیر است.

منبع: www.ibna.ir

لیتوگرافی دیجیتال گویا اسکنر مشهد